تاثیر آموزش برنامه‏ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی و مهارت‏های مطالعه بر اضطراب امتحان و تعلّل‏ورزی دانش‏آموزان پسر پیش‏دانشگاهی

هدف پژوهش حاضر عبارت بود از بررسی تاثیر آموزش برنامه‏ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی و مهارت‏های مطالعه در کاهش اضطراب امتحان و تعلّل‏ورزی دانش‏آموزان. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش‏آزمون-پس‏آزمون سه‏گروهی می‏باشد. جامعه‏ی‏ آماری پژوهش را کلّیه‏ی دانش‏آموزان پسر مقطع پیش‏دانشگاهی شهر شهریار در سال‏تحصیلی 92-1391 تشکیل می‏دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه‏گیری تصادفی ساده، دانش‏آموزانی که نمرات اضطراب امتحان و تعلّل‏ورزی بالایی داشتند (یک انحراف معیار بالاتر از میانگین گروه)، 45 نفر انتخاب و به‏صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. به یکی از گروه‏های آزمایشی، 8 جلسه برنامه‏ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی و به گروه آزمایشی دیگر، 8 جلسه مهارت‏های مطالعه آموزش داده شد. ‏برای جمع‏آوری داده‏ها از پرسشنامه‏های اضطراب امتحان اسپیلبرگر و تعلّل‏ورزی تاکمن استفاده شد. داده‏ها از طریق آزمون آماری کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‏ها نشان داد که بین گروه‏های آزمایشی و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد، بدین صورت که آموزش برنامه‏ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی و مهارت‏های مطالعه، هر دو در کاهش اضطراب امتحان و تعلّل‏ورزی دانش‏آموزان تاثیرگذار بودند. بین دو گروه آزمایشی نیز تفاوت معناداری وجود داشت، که در این مورد، آموزش برنامه‏ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی نسبت به مهارت‏های مطالعه در کاهش اضطراب امتحان و تعلّل‏ورزی دانش‏آموازن تاثیرگذارتر بود. بنابراین، فرضیه‏های پژوهشی مورد تایید قرار گرفتند و می‏توان نتیجه گرفت که هر چند هر دو برنامه‏ی آموزشی در کاهش اضطراب امتحان و تعلّل‏ورزی دانش‏آموزان تاثیر دارند، امّا آموزش برنامه‏ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی تاثیرگذاری بیشتری دارد.